Trong văn hóa tín ngưỡng của người Việt, đặc biệt là giới kinh doanh buôn bán, việc thờ cúng Thần Tài Ông Địa không chỉ là một nghi thức tâm linh mà còn là cách để cầu tài, giữ lộc, mang lại may mắn suốt cả năm. Thế nhưng không phải ai cũng nắm rõ đồ lễ cúng Thần Tài Ông Địa gồm những gì và cách bày biện sao cho đúng phong thủy, chuẩn tâm linh để rước lộc về nhà. Nếu bạn đang thắc mắc hay chuẩn bị lập bàn thờ Thần Tài Ông Địa, bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ từng chi tiết.
Mục lục
1. Thờ Thần Tài Ông Địa có ý nghĩa gì?
Thần Tài là vị thần mang lại tiền tài, của cải cho gia chủ, đặc biệt linh thiêng với người kinh doanh. Còn Ông Địa là vị thần cai quản đất đai, mang lại bình an và sự che chở cho gia đình. Việc thờ hai vị thần này thường đặt chung trên một bàn thờ, thể hiện mong muốn “an cư lạc nghiệp”, buôn may bán đắt, sự nghiệp hanh thông. Bởi vậy, không chỉ có tiểu thương, chủ doanh nghiệp mà nhiều gia đình Việt cũng lập bàn thờ Thần Tài Ông Địa trong nhà.

2. Đồ lễ cúng Thần Tài Ông Địa gồm những gì?
Lễ cúng Thần Tài Ông Địa có thể đơn giản hay cầu kỳ tùy điều kiện từng nhà, nhưng về cơ bản cần có các vật phẩm sau:
Thứ nhất là hương hoa. Hương dùng để thắp là loại hương sạch, thơm dịu, thể hiện lòng thành. Hoa tươi thường chọn là hoa cúc vàng hoặc hoa đồng tiền, vì chúng tượng trưng cho sự sung túc, phát đạt, tránh dùng hoa giả hay hoa đã héo úa.
Kế đến là trầu cau, rượu trắng và thuốc lá. Đây là những đồ lễ cúng Thần Tài Ông Địa truyền thống thể hiện sự hiếu khách, thành kính, thường dâng lên vào các ngày mùng 1, mùng 10, ngày rằm hoặc lễ lớn. Không thể thiếu mâm ngũ quả – biểu trưng cho ngũ hành cân bằng, mong muốn đủ đầy. Gia chủ có thể chọn các loại quả khác nhau tùy mùa nhưng nên chọn quả tươi, không dập nát, có màu sắc tươi sáng, hợp phong thủy.
Về đồ mặn, thông thường là bộ tam sên gồm trứng luộc, tôm luộc, thịt luộc, tượng trưng cho đủ đầy ba miền trời – đất – nước. Một số nơi cũng dâng gà luộc, cá nướng hay bánh chưng, bánh tét tùy vùng miền và dịp lễ. Ngoài ra, còn có thể dâng bánh kẹo, nước ngọt, cà phê, bia… tùy theo quan niệm và phong tục địa phương. Nhiều người còn đặt vàng mã, tiền âm phủ để cầu lộc phát tài.

Một điểm đặc biệt là vào ngày vía Thần Tài mùng 10 tháng Giêng âm lịch, lễ vật sẽ được chuẩn bị chu đáo hơn, nhiều nơi còn cúng cá lóc nướng, heo quay nguyên con hoặc xôi chè để bày tỏ lòng biết ơn và cầu mong năm mới hanh thông.
3. Cách bày biện bàn thờ Thần Tài Ông Địa đúng chuẩn để rước lộc
Không chỉ có đầy đủ lễ vật, việc bày biện bàn thờ cũng rất quan trọng vì ảnh hưởng đến năng lượng phong thủy và tài vận của gia chủ.
Trước tiên, vị trí đặt bàn thờ phải ở nơi trang trọng nhưng sát mặt đất, gần cửa ra vào, nơi có thể “đón khí” tốt vào nhà. Bàn thờ thường dựa vào tường vững chắc, không được đặt dưới cầu thang, đối diện nhà vệ sinh hay nơi ẩm thấp.
Trên bàn thờ, Thần Tài thường được đặt bên phải, Ông Địa bên trái (tính từ trong nhìn ra), ở giữa là bát hương. Bát hương phải được chọn kỹ, tránh xê dịch, và chỉ nên một người chạm vào khi cần vệ sinh để giữ sự linh thiêng. Phía trước bát hương là đĩa ngũ quả, hai bên là đèn dầu hoặc nến đỏ – biểu tượng của ánh sáng dẫn đường và sự sống.
Phía trước cùng là chén nước (thường là 3 hoặc 5 chén), đĩa bánh kẹo, hoa quả và mâm lễ mặn hoặc chay tùy ngày. Nhiều gia chủ còn đặt cóc Thiềm Thừ (cóc ba chân) hoặc tượng ông Tài nhỏ, nhưng cần quay đầu vào trong vào buổi sáng (cầu tài) và quay ra cửa vào buổi tối (giữ lộc).
Một số gia đình còn để thêm tượng Phật Di Lặc phía trên bàn thờ như một cách hóa giải hung khí và giữ bình an, tuy nhiên không nên để quá nhiều tượng tránh làm loãng không gian thờ tự.

4. Lưu ý khi cúng Thần Tài Ông Địa để linh nghiệm
Việc đặt tấm lòng thành vào việc thờ cúng là yếu tố quan trọng nhất. Lễ vật có thể đơn sơ nhưng phải được chuẩn bị cẩn thận, sạch sẽ. Đặc biệt, bàn thờ cần được lau dọn thường xuyên, tránh bụi bẩn hay lộn xộn. Trước khi bày lễ nên rửa tay sạch, thắp hương bằng cả tâm và đọc bài khấn rõ ràng, rành mạch.
Một điều quan trọng khác là phải thay nước, thay hoa định kỳ. Hương đã tàn phải được dọn ngay, tránh để tàn hương chạm vào bát hương gây xê dịch. Nước uống dâng lên không nên để qua ngày, đặc biệt không được để côn trùng rơi vào.
Vào các dịp đặc biệt như mùng 1, ngày rằm, vía Thần Tài, ngoài việc cúng lễ, nhiều người còn mua vàng lấy vía, xin lộc đầu năm, thậm chí xông đất cửa hàng để mở hàng may mắn. Tất cả đều xuất phát từ niềm tin vào sự phù hộ của hai vị thần linh thiêng.

Việc thờ cúng Thần Tài Ông Địa không đơn thuần là một nghi thức tâm linh mà còn là cách để thể hiện lòng thành, sự cầu thị trong kinh doanh và đời sống. Hiểu rõ đồ lễ cúng gồm những gì và cách bày biện đúng chuẩn sẽ giúp gia chủ không chỉ giữ được nề nếp truyền thống mà còn rước được vượng khí, tài lộc và may mắn cho cả năm. Dù đơn giản hay cầu kỳ, điều quan trọng vẫn là sự thành tâm – điều kiện tiên quyết để mọi mong cầu được linh ứng.