Hàng năm, cứ đến ngày 23 tháng Chạp, người Việt lại nô nức chuẩn bị lễ cúng tiễn Ông Công Ông Táo về trời. Đây là một phong tục truyền thống mang đậm nét văn hóa dân gian, thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần đã cai quản việc bếp núc trong gia đình suốt một năm. Việc chuẩn bị đồ thờ cúng Ông Công Ông Táo đầy đủ và chu đáo là vô cùng quan trọng. Bài viết này từ Lò gốm nghệ nhân Thiên Lương sẽ chia sẻ những kinh nghiệm hữu ích giúp bạn chuẩn bị lễ cúng một cách trọn vẹn.
Mục lục
1. Ý nghĩa của lễ cúng Ông Công Ông Táo
Cúng ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp là một trong những nghi lễ quan trọng trong văn hóa tín ngưỡng dân gian của người Việt, nhằm tiễn đưa Táo quân lên trời báo cáo công việc của gia đình với Ngọc Hoàng. Táo quân là ba vị thần cai quản bếp núc, gia đình, và các công việc trong nhà, do đó, lễ cúng ông Công ông Táo được tổ chức để thể hiện lòng biết ơn của gia chủ đối với các vị thần, đồng thời cầu cho một năm mới an khang, thịnh vượng.
Một trong những yếu tố quan trọng để lễ cúng được diễn ra trang nghiêm và đầy đủ là chuẩn bị đồ thờ cúng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ kinh nghiệm chuẩn bị đồ thờ cúng ông Công ông Táo, giúp bạn có thể thực hiện nghi lễ này đúng cách và ý nghĩa.

2. Các đồ thờ cúng cần chuẩn bị cho lễ cúng Ông Công Ông Táo
Để lễ cúng ông Công ông Táo diễn ra trang trọng và đầy đủ, việc chuẩn bị đồ thờ cúng là rất quan trọng. Dưới đây là các đồ thờ cúng cơ bản bạn cần chuẩn bị:
2.1. Mâm cỗ cúng
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo thường bao gồm các món ăn truyền thống như:
- Gà luộc: Đây là món ăn không thể thiếu trong lễ cúng, thường được chọn là gà trống luộc nguyên con.
- Bánh chưng, bánh tét: Đại diện cho đất trời, bánh chưng hình vuông tượng trưng cho đất, bánh tét hình tròn tượng trưng cho trời, mang đến sự hòa hợp giữa âm dương.
- Mâm ngũ quả: Mâm quả với 5 loại quả tượng trưng cho ngũ hành: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Những loại quả thường được chọn là: chuối, bưởi, quýt, cam, và táo.
- Cơm trắng và xôi: Thường sẽ có một phần cơm trắng hoặc xôi ngọt để cúng, tượng trưng cho sự đủ đầy và no ấm.
- Rượu, trà: Đây là hai đồ uống không thể thiếu trên mâm cúng, giúp gia đình bày tỏ sự thành kính và tôn trọng đối với Táo quân.

Ngoài ra, bạn cũng có thể chuẩn bị các món ăn khác tùy vào sở thích và phong tục địa phương, nhưng phải nhớ rằng mâm cỗ cần phải thể hiện sự tươm tất và đầy đủ.
2.2. Bộ đồ thờ cúng
Đồ thờ cúng cho lễ cúng ông Công ông Táo thường bao gồm các vật dụng cơ bản như:
- Lư hương: Lư hương là vật dụng quan trọng để thắp nhang, thể hiện sự kết nối giữa gia đình và tổ tiên. Lư hương có thể được làm từ nhiều chất liệu khác nhau, nhưng lựa chọn lư hương bằng gốm sứ cao cấp sẽ giúp tăng thêm vẻ trang nghiêm cho bàn thờ.
- Đỉnh hương và chân nến: Đỉnh hương tượng trưng cho sự tôn vinh và bảo vệ gia đình, trong khi chân nến thắp sáng không gian thờ cúng, tạo sự thanh tịnh và linh thiêng.
- Ông Công ông Táo: Bộ vàng mã ông Công ông Táo được đặt trên bàn thờ hoặc trên mâm cúng, là phần không thể thiếu trong lễ cúng. Thường sẽ có ba tượng Táo quân: một vị đại diện cho thần Táo, một vị đại diện cho thần nhà và một vị đại diện cho thần bếp.
- Nhang, đèn, nến: Để thắp trong quá trình cúng.
- Vàng mã: Gồm tiền vàng, mũ ông Công (3 chiếc), hia (giày), áo…
- Trầu cau: Trầu cau tươi.
- Hoa tươi: Thường dùng hoa cúc, hoa lay ơn…
- Chén nước và chén trà: Hai vật dụng này không chỉ là những đồ thờ cúng quan trọng mà còn mang lại sự thanh sạch cho không gian thờ cúng, giúp gia đình cầu bình an.

2.3. Cá chép
Một trong những phần không thể thiếu trong lễ cúng ông Công ông Táo chính là cá chép. Truyền thuyết cho rằng Táo quân sẽ cưỡi cá chép bay về trời để báo cáo công việc của gia đình với Ngọc Hoàng, vì vậy, cá chép thường được cúng sống và sau đó thả về sông hồ. Bạn nên chuẩn bị cá chép tươi sống, đảm bảo chất lượng để thể hiện lòng thành kính.
3. Chọn đồ thờ cúng từ gốm sứ – Vật dụng thờ cúng trang nghiêm, đẹp mắt
Chọn đồ thờ cúng là một công đoạn quan trọng trong việc chuẩn bị lễ vật. Các đồ thờ cúng làm từ gốm sứ thủ công là lựa chọn lý tưởng vì chúng không chỉ đẹp mà còn mang lại sự trang trọng, thanh tịnh cho không gian thờ cúng. Gốm sứ là chất liệu truyền thống được người Việt ưa chuộng trong các nghi lễ thờ cúng, với tính năng bền lâu và dễ bảo quản.
Tại Lò Gốm Nghệ Nhân Thiên Lương, chúng tôi cung cấp các bộ đồ thờ cúng được chế tác thủ công từ gốm sứ cao cấp, với các họa tiết tinh xảo, sắc nét, mang lại vẻ đẹp trang nghiêm cho bàn thờ. Các sản phẩm gốm sứ tại đây không chỉ đẹp mắt mà còn chứa đựng ý nghĩa phong thủy sâu sắc, giúp gia đình bạn tạo ra không gian thờ cúng thiêng liêng và hạnh phúc.
4. Hướng dẫn sắp xếp đồ thờ cúng cho lễ cúng Ông Công Ông Táo
Việc sắp xếp đồ thờ cúng một cách hợp lý và trang trọng là rất quan trọng để tạo nên không gian thờ cúng tôn nghiêm. Dưới đây là một số lưu ý khi sắp xếp đồ thờ cúng cho lễ cúng ông Công ông Táo:
4.1. Bố trí bàn thờ
Bàn thờ nên được đặt ở vị trí cao, thoáng mát, không bị vướng víu hoặc che khuất. Hướng của bàn thờ cần phải hợp với tuổi của gia chủ và không được đặt gần cửa sổ hoặc cửa ra vào để tránh bị xáo trộn.
4.2. Sắp xếp các vật dụng thờ cúng
- Lư hương: Đặt ở trung tâm bàn thờ, dễ dàng tiếp cận để thắp nhang.
- Đỉnh hương và chân nến: Đặt xung quanh lư hương, tạo sự cân đối và hài hòa cho không gian thờ.
- Tượng ông Công ông Táo: Đặt tượng Táo quân trên mâm cúng, hoặc nếu có bàn thờ riêng cho Táo quân, đặt tượng ở vị trí trang trọng, dễ nhìn.
- Cá chép: Cá chép thường được để trên mâm, hoặc khi thả, gia đình có thể thực hiện vào cuối lễ cúng.
4.3. Vệ sinh đồ thờ cúng
Trước khi tiến hành cúng, bạn cần phải vệ sinh sạch sẽ bàn thờ và các đồ thờ cúng. Lau chùi các vật dụng bằng khăn mềm và nước sạch, tránh sử dụng chất tẩy rửa mạnh có thể làm hỏng chất liệu đồ thờ.

5. Những điều cần lưu ý khi cúng Ông Công Ông Táo
- Lựa chọn giờ cúng: Lễ cúng ông Công ông Táo thường được tổ chức vào trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp. Nên thực hiện lễ cúng trước khi gia đình bắt đầu các công việc chuẩn bị cho Tết.
- Nên cúng trước 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp.
- Nên cúng ở bếp hoặc trước bàn thờ Táo Quân.
- Khi cúng nên ăn mặc chỉnh tề, thái độ thành kính.
- Sau khi cúng, cá chép sống nên được phóng sinh.
- Tâm thành: Điều quan trọng nhất trong lễ cúng là lòng thành kính của gia chủ. Hãy chuẩn bị mâm cỗ và đồ thờ cúng một cách tươm tất, thành tâm để nhận được sự phù hộ của Táo quân.
Cúng ông Công ông Táo là một nghi lễ được người Việt Nam vô cùng xem trọng, không chỉ thể hiện sự tôn trọng đối với tổ tiên mà còn là cách để cầu mong một năm mới an lành, thịnh vượng. Việc chuẩn bị đồ thờ cúng đúng cách, từ mâm cỗ, tượng ông Công ông Táo, đến các vật dụng thờ cúng khác, sẽ giúp nghi lễ trở nên trang nghiêm và ý nghĩa hơn.
Nếu bạn đang tìm kiếm đồ thờ cúng chất lượng, đẹp mắt cho lễ cúng ông Công ông Táo, hãy đến với Lò Gốm Nghệ Nhân Thiên Lương để lựa chọn những sản phẩm gốm sứ thủ công tinh xảo, mang lại sự thanh tịnh và may mắn cho gia đình bạn.